Giải Ngoại hạng Anh hay còn được gọi là Premier League hoặc EPL là đấu trường hàng đầu trong hệ thống giải bóng đá ở Anh. Với sự tham gia của 20 đội bóng hàng đầu nước Anh. Hôm nay hãy cùng BanthangTV tìm hiểu về lịch sử hình thành của giải đấu này nhé.
Lịch sử hình thành giải Ngoại hạng Anh – Giải đấu số 1 thế giới
Bối cảnh
Cuối những năm 80, bóng đá Anh trải qua giai đoạn khó khăn với sân vận động xuống cấp, điều kiện nghèo nàn cho cổ động viên, và nạn côn đồ tràn lan. Thảm họa Heysel năm 1985 dẫn đến cấm thi đấu tại các giải châu Âu cho các câu lạc bộ Anh trong 5 năm.
Football League First Division, giải đấu hàng đầu ở Anh, lúc đó không nổi bật so với Serie A và La Liga. Cầu thủ Anh xuất sắc chọn thi đấu ở nước ngoài.
Đầu thập niên 1990, có sự hồi phục khi Anh lọt vào vòng bán kết World Cup 1990 và UEFA hủy bỏ lệnh cấm cho câu lạc bộ Anh tham gia các giải châu Âu. Manchester United giành chức vô địch UEFA Cup Winners’ Cup, và báo cáo của Lord Justice Taylor sau thảm họa Hillsborough đưa ra các đề xuất cải thiện, bao gồm nâng cấp sân vận động.
Trong giai đoạn đầu thập niên 1980, các câu lạc bộ lớn ở Anh chuyển đổi thành dự án kinh doanh để tối đa hóa lợi nhuận. Doanh thu từ truyền hình trở nên quan trọng, và cuộc đàm phán năm 1988 là dấu hiệu cho sự tách rời khỏi Football League. Các câu lạc bộ hàng đầu bắt đầu xem xét cơ hội tận dụng dòng tiền ngày càng nhiều từ bóng đá.
>> Đọc thêm thông tin Thông tin về giải U-23 Đông Nam Á 2023
Thành lập
Năm 1990, giám đốc điều hành của London Weekend Television (LWT), Greg Dyke, gặp đại diện của “big five” (Manchester United, Liverpool, Tottenham, Everton và Arsenal) để thảo luận về lập giải đấu mới và ly khai khỏi Football League. Ý tưởng này được đề xuất để tăng thu nhập và cạnh tranh ở châu Âu. Cuộc gặp cần sự ủng hộ của Liên đoàn bóng đá Anh (FA), và David Dein của Arsenal đàm phán với FA để họ hỗ trợ ý tưởng này.
Mùa bóng 1991 kết thúc với đề xuất tạo ra một giải đấu mới với thu nhập lớn hơn. Các câu lạc bộ hàng đầu ký bản hiệp định sáng lập FA Premier League vào tháng 7 năm 1991, tạo ra một giải đấu độc lập với quản lý tài chính của Hiệp hội bóng đá Anh và Football League. Điều này được coi là cách tốt để tăng cường cạnh tranh và thu nhập cho các câu lạc bộ Anh.
Greg Dyke và ITV không thành công trong việc giành bản quyền phát sóng khi BSkyB chiếm ưu thế với 304 triệu bảng trong 5 năm, trong khi BBC phát sóng các chương trình tổng hợp vòng đấu.
Năm 1992, các câu lạc bộ Hạng Nhất rời khỏi Football League và thành lập FA Premier League. Ngày 27 tháng 5 năm 1992, Premier League trở thành một công ty trách nhiệm hữu hạn, chấm dứt 104 năm hoạt động của Football League. Mùa giải đầu tiên (1992–93) có 22 câu lạc bộ, với bàn thắng đầu tiên được ghi bởi Brian Deane của Sheffield United.
Thập niên 2000 – Sự thống trị của “Top Four”
Trong thập kỷ giữa của thập niên 2000, một đặc điểm đáng chú ý của Ngoại hạng Anh là sự thống trị của nhóm “Top Four”, bao gồm Arsenal, Chelsea, Liverpool và Manchester United. Từ năm 2002 đến 2009, nhóm này kiểm soát vị trí trong tốp 4, đảm bảo suất tham dự UEFA Champions League. Trong giai đoạn này, họ thậm chí xuất hiện đồng loạt trong cả bốn vị trí hàng đầu trong 5 mùa từ 2003–04 đến 2008–09.
Arsenal là đội duy nhất giành chức vô địch mà không thua trận trong mùa 2003–04. Ngoài “Big Four”, có bốn đội bóng khác (Leeds United, Newcastle United, Everton, và Tottenham Hotspur) đã giành suất trong tốp 4 và dự UEFA Champions League trong thập niên 2000.
Trong thời kỳ này, có lo ngại rằng sự thống trị của “Top Four” đe dọa tính thú vị của giải đấu. Tuy nhiên, quan điểm này bị phản đối với lập luận rằng có sự cạnh tranh ở nhiều vị trí trong bảng xếp hạng, tạo nên sự hấp dẫn của Ngoại hạng Anh.
Tính đến năm 2012, trong khoảng thời gian từ 2005 đến 2012, đội bóng thuộc “Big Four” tham gia 7 trong tổng số 8 trận chung kết UEFA Champions League (trừ năm 2010). Liverpool (2005), Manchester United (2008) và Chelsea (2012) đều giành được chức vô địch. Tại các cúp châu Âu khác như UEFA Cup và Europa League, bốn đội bóng Anh trong “Big Four” đều tiến đến trận chung kết, với Liverpool giành cúp năm 2001. Tuy nhiên, Arsenal (2000), Middlesbrough (2006) và Fulham (2010) đều thất bại ở trận chung kết.
>> Đọc thêm thông tin Giải hạng nhất Pháp – Những điều cần biết về Ligue 1
Từ Top Four tới “Big Six”
Từ năm 2009, có sự thay đổi trong cấu trúc của “Top Four” với sự xuất hiện của Tottenham Hotspur và Manchester City. Trong mùa giải 2009–10, Tottenham là đội đầu tiên từ sau Everton năm 2005 lọt vào top bốn. Tuy nhiên, sự chỉ trích về khoảng cách giữa “siêu câu lạc bộ” và các đội còn lại vẫn tiếp tục, vì họ chi tiêu nhiều hơn các đội khác ở Premier League.
Từ khi có sự xuất hiện liên tục của Manchester City và Tottenham Hotspur trong top đầu, không có đội nào trong “Top Four” bảo vệ thành công chức vô địch Premier League. Manchester City trở thành đội đầu tiên ngoài “Top Four” vô địch từ mùa 1994–95. Ngoài ra, mùa 2015–16, top bốn đã bị phá vỡ khi Leicester City, một đội nằm ngoài nhóm “Big Six”, giành chức vô địch.
Điều này đã tạo ra một sự cạnh tranh lớn hơn cho 4 suất dự UEFA Champions League, mặc dù chỉ mới mở rộng thành 6 suất. Các đội bóng cạnh tranh có cùng điểm và hiệu số bàn thắng sẽ đấu một trận play-off để quyết định suất dự cúp Châu Âu. Tính đến mùa 2019/2020, có sự biến động trong top 4 và top 6 của Premier League.
Mùa 2015–16, Leicester City đã phá vỡ top bốn, và trong những mùa tiếp theo, Manchester United và Liverpool đều đứng ngoài top bốn một số lần. Arsenal kết thúc ở vị trí thứ 5 mùa 2016–17, kết thúc kỷ lục của họ với 20 lần liên tiếp trong top bốn.
Ngoài sân cỏ, “Big Six” giữ vững tầm ảnh hưởng tài chính và quyền lực, tuy nhiên, có ý kiến phản đối rằng cơ cấu doanh thu bình đẳng giữa các đội giúp duy trì tính cạnh tranh trong giải đấu.
Giai đoạn từ năm 2020 – nay
Từ mùa giải 2019–20, hệ thống Trợ lý trọng tài video (VAR) đã được triển khai trong giải đấu. Trong tháng 10 năm 2020, Dự án Big Picture đã được công bố, là một kế hoạch nhằm tái hợp các câu lạc bộ hàng đầu của Premier League với Giải bóng đá Anh. Dự án này, được đề xuất bởi Manchester United và Liverpool, nhằm cải thiện tình hình tài chính của các câu lạc bộ nhỏ và tăng cường sức cạnh tranh trong giải đấu.
Mùa giải 2022–23 của Premier League là một mùa giải đặc biệt với lịch trình đặc biệt. Giải đấu đã tạm nghỉ trong 6 tuần, từ tháng 11 đến tháng 12 năm 2022, để nhường chỗ cho giải đấu FIFA World Cup lần đầu tiên tổ chức vào mùa đông. Ngay sau khi kỳ World Cup kết thúc, các trận đấu của Premier League đã trở lại vào ngày Boxing Day truyền thống, tạo ra không khí sôi động cho các người hâm mộ. Các cầu thủ đã quyết định quỳ gối trước trận đấu nhằm thể hiện sự đoàn kết và cam kết chống lại phân biệt chủng tộc.
Mùa giải này cũng chứng kiến nhiều bất ngờ khi Newcastle United và Brighton & Hove Albion đều lọt vào top 6, trong khi Tottenham và Chelsea trải qua sự tụt hạng. Leicester City, nhà vô địch mùa giải 2015-2016, đã phải xuống hạng, trở thành câu lạc bộ vô địch thứ hai phải xuống hạng kể từ năm 1992.
Lời kết
Trên đây là tóm tắt về lịch sử hình thành giải Ngoại hạng Anh – Giải đấu số 1 thế giới mà chúng mình muốn mang tới cho các bạn đọc.
Hãy tiếp tục tìm hiểu thông tin về các giải đấu hấp dẫn khác tại BanthangTV nhé.
- Tìm hiểu giải vô địch U-21 châu Âu – UEFA European Under 21 Championship - 6 Tháng bảy, 2024
- Tìm hiểu giải vô địch Thổ Nhĩ Kỳ – Süper Lig - 29 Tháng sáu, 2024
- Tìm hiểu giải vô địch quốc gia Mexico – Thông tin cần biết - 24 Tháng sáu, 2024
